پرسش: آیا نام امام مهدی(علیه السلام) در قرآن آمده است؟
پاسخ: خیر نام ایشان در قرآن نیامده است؛ علت این را ما نمی‌دانیم. البته برخی از بزرگان گفته‌اند شاید یکی از علت‌ها این باشد که اگر نام حضرت در قرآن ذکر می‌شد، دشمنان قرآن را تحریف کرده و تغییر می‌دادند و ما دیگر نمی‌توانستیم به درستی از قرآن استفاده کنیم. خداوند برای آنکه قرآن دچار دست‌کاری و تغییر نشود، نام ائمه(علیه السلام) را در قرآن ذکر نکرد. البته آیات متعددی از قرآن مربوط به امام زمان(علیه السلام) است؛ از جمله آیه 105 سوره انبیاء، آیه 55 سوره نور و آیه 33 سوره توبه.
پرسش: لقب صاحب الزمان(علیه السلام) را اثبات کنید.
پاسخ: یکی از نامها و لقبهای حضرت مهدی(علیه السلام) لقب "صاحب الزمان" است. این نام اشاره به یکی از مقام های آن حضرت در دین و شریعت و جایگاه خاص آن وجود شریف دارد. در این مقال به طور اختصار این نام و مفهوم آن را از دو دیدگاه بررسی می کنیم.
یک. از نظر کلام اسلامی در مذهب شیعه اثنی عشری:
دانشمندان علم کلام عقیده دارند خداوند در هر زمان، ولایت، رهبری و هدایت جامعه به سوی شریعت و سعادت را بر عهده انسانهای برتر و کامل در آن زمان گذاشته است. این انسانها از هر گونه خطا و اشتباه محفوظ و مصون می باشند. آنان در مقام ولایت و امامت، از ناحیه خداوند، انسانها و جوامع زمان خویش را مدیریت می کنند. اگر "صاحب الزمان" در معنای کلامی صاحب و دارای اختیار برای مدیریت و تدبیر امور جامعه اسلامی معنا شود، این مقام مخصوص پیامبر و امامان معصوم(علیهه السلام) پس از آن حضرت خواهد بود و پس از یازدهمین امام، این مقام مخصوص حضرت مهدی(علیه السلام) خواهد بود و این همان ولایت تشریعی و مقام امامت در هر زمان است که در مذهب شیعه اثبات شده است. این معنا در نامهای ولی عصر(علیه السلام) ، امام عصر، امام زمان، صاحب الامر نیز اراده شده است.
دو. از نظر فلسفه و عرفان شیعه:
در عرفان شیعه ـ که برگرفته از معارف اهل بیت(علیهم السلام) است ـ خداوند دارای ولایت کلی بر عالم وجود و آفرینش است، یعنی، هر گونه هدایت به سوی تکامل وجودی با اراده الهی انجام می شود و این اراده از راه انتقال و افاضه تنزیلی(مقوله به تشکیک) و درجه به درجه اعمال می گردد. و انسان کامل در هر زمان، واسطه فیض برای رساندن نعمت های مادی و معنوی به دیگر موجودات است. از نظر تکامل وجودی و دریافت فیض الهی، پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) در رتبه پس از خداوند قرار دارد و پس از ایشان امامان معصوم(علیهم السلام) نسبت به زمان خویش اعمال هدایت تشریعی و تکوینی دارند. مقام هدایت باطنی موجودات از نظر تشریعی و تکوینی را ولایت تشریعی و تکوینی می نامند و یکی از معانی "صاحب" دارای اختیار و ولایت و قدرت تصرف معنوی است.
بر اساس این که "صاحب الزمان" به معنای دارای اختیار و قدرت تعرف و هدایت در عصر و زمان خویش بر موجودات باشد، این ولایت باطنی شامل تشریع و تکوین می شود، یعنی، حرکت تکاملی موجودات از بعد معنوی و مادی توسط اراده امام است که به اذن خدا انجام می شود و مراد از تکوین بعد مادی موجودات و امور مربوط به ماده است و از آنجا که زمان عبارت از حرکت ماده و مقدار حرکت ماده است، لذا این بعد مادی موجودات نیز مانند سایر ابعاد آنها، تحت تصرف و اراده امام و واسطه فیض الهی خواهد بود. پس به این معنا امام دارای قدرت تصرف بر ابعاد موجودات(از جمله بعد زمان)می باشد و معنای صاحب الزمان روشن می گردد. البته این هدایت و ولایت، بر اساس نظم بسیار دقیق در نظام آفرینش صورت می گیرد.
گفتنی است وقتی سخن از ولایت تکوینی و قدرت تصرف امام بر موجودات می شود منظور این نیست که یک انسان به عنوان انسان و از بعد مادی می تواند در زمان تغییر کونی ایجاد کند تا این اشکال یش آید که "این دور منطقی و باطل است" و انسان ماده و تحت قوانین ماده، نمی تواند از تحت قوانین ماده خارج شود و بر زمان( که خود مادی است) تصرف و تغییر ایجاد کند!؟ بلکه مراد تصرف انسان از نظر معنوی و ماوراء الطبیعه بر ماده و طبیعت است؛ زیرا انسان دارای دو بعد مادی و معنوی (غیر مادی) است و بعد غیر مادی حاکم بر بعد مادی ایشان است. پس می تواند قدرت تصرف بر ماده را دارا باشد. در فلسفه عقلی اثبات شده که ماورای طبیعت، حاکم بر طبیعت است. پس معنای صاحب الزمان برای حضرت مهدی(علیه السلام) یعنی ایشان دارای قدرت هدایت باطنی و ولایت تشریعی و تکوینی است.
نتیجه آن که نام صاحب الزمان،صاحب الامر، ولی عصر، امام زمان، امام عصر در دیدگاه کلام و عرفان شیعی، معنای خاص خود را دارد. در علم کلام شیعی به معنای صاحب اختیار در تدبیر و رهبری جامعه اسلامی و بیان و حفظ شریعت است.
و در عرفان به معنا کسی که دارای اختیار و قدرت معنوی برای دریافت فیض و رساندن فیض به موجودات است؛ اعم از آن که این فیض و رحمت، نعمتی تشریعی برای هدایت و تکامل معنوی باشد یا نعمتی تکوینی برای هدایت تکوینی و حرکت به سوی کمال مادی.(ر.ک: عصاره خلقت، آیت الله جوادی آملی؛ امامت ـ ربانی گلپایگانی؛ هدایت در قرآن، آیت الله جوادی آملی).
پرسش: اسامی حضرت مهدی(علیه السلام) را نام ببرید ؟
پاسخ: کنیه دارای اسمى است که با لفظ "اب" یا "ام" شروع مىشود مانند: اباعبداللّه و امّ البنین. امام زمان(علیه السلام) همان نام و کنیه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله وسلم) است و در برخى از روایات از بردن نام ایشان تا هنگام ظهور، نهى شده است.
لقبهاى مشهور آن حضرت عبارتند از: مهدى، قائم، منتظَر، بقیةالله، حجّت، خلف صالح، منصور، صاحب الامر، صاحب الزمان و ولىّعصر که معروفترین آنها "مهدى" است.
هر یک از این لقبها، بیانگر پیام ویژهاى درباره آن بزرگوار است.
آن امام خوبىها را "مهدى" گفته‌اند زیرا که هدایت شدهاى است که مردم را به سوى حق مىخواند و "قائم" خواندهاند چون براى حق، قیام خواهد کرد و "منتظَر" نامیدهاند زیرا که همگان در انتظار مقدم اویند و "بقیةاللّه" لقب دادهاند چرا که باقیمانده حجتهاى خدا و آخرین ذخیره الهى است.
"حجّت" به معنى گواه خدا بر خلق و "خلف صالح" به معنى جانشین شایسته براى اولیاء خداست. ایشان "منصور" است چون از سوى پروردگار یارى مىشود و "صاحب الأمر" است چون امر ایجاد حکومت عدل الهى به عهده اوست. "صاحب الزمان و ولىّ عصر" نیز به معنى آنست که ایشان حاکم و فرمانرواى یگانه زمان است.
پرسش: چرا به امام مهدی(علیه السلام) قائم و اباصالح می گویند؟
پاسخ: به ایشان قائم می‌گویند، زیرا به امر خدا قیام به حق می‌کند و جهان را از شرک و ظلم می‌رهاند. این که چرا به ایشان اباصالح می‌گویند چند قول بیان شده است:
الف. در زمان ظهور و حاکمیت ایشان ، همه جا را صلح و دوستی می‌گیرد و ایشان پدر صلح می‌باشد.
ب. در قرآن آینده زمین برای صالحان(انبیاء/105) رقم خورده است و ایشان چون امام و به تعبیر دین صالح است، لذا "ابا صالح" می‌گویند.
ج. زیرا ایشان فریاد رس درماندگان و نیازمندان است. در برخی تعابیر آمده است که در موقع گرفتاری از لفظ یا ابا صالح مدد بگیرید، مشکل شما حل می‌شود.
پرسش: چرا نام حضرت مهدی(علیه السلام)،حضرت قائم است ؟
پاسخ: نام گذاری امام زمان(علیه السلام) به قائم را می‌توان چنین بیان کرد:
1.رسول خدا(صلی الله علیه و آ?ه و سلم) این نام را برای حضرت مهدی(علیه السلام) به کار بردند: «من انکر القائم من ولدی فی زمان غیبته مات میتة جاهلیة»؛«هر کس «قائم» از فرزندان مرا در زمان غیبت ایشان انکار کند، مرگ ایشان مانند مرگ جاهلیت خواهد بود».(منتخب الاثر، ص625).
2.نام قائم از سوی ائمه(علیهم السلام) برای حضرت مهدی(علیه السلام) به کار برده شده است:
از امام صادق(علیه السلام) تعبیر «القائم المنتظر» ؛ از امام باقر(علیه السلام) تعبیر «قائم»، و از امام صادق(علیه السلام) تعبیر «القائم المهدی» نیز آمده است.
3.نام گذاری توسط خداوند با تعبیر «بهذا القائم انتقم منهم».
امام باقر(علیه السلام) می‌فرمایند: «پس از شهادت امام حسین(علیه السلام)و واقعه عاشورا ملائکه آسمان آرامش نداشتند و خدا به آنها وحی نمود که آرام باشید، به عزت و جلالم قسم که انتقام آنها را خواهم گرفت و سپس امامان از فرزندان حسین(علیه السلام) را به آنها نشان داد ویکی از آنها را که ایستاده و در حال نماز بود، نشان داد و فرمود: به این شخص قائم، انتقام خواهم گرفت.
نکته قابل توجه اینکه انتقام الهی به صورت برپایی عدل در تمام جهان به دست حضرت مهدی(علیه السلام) و برقراری حکومت صالحان و شکست ظالمان به حقیقت خواهد پیوست و این خود جلوه‌ای از رحمت بی منتها و کامل خداوند است که شامل جهانیان خواهد شد.همچنین به ایشان قائم می‌گویند: زیرا قیام به حق می‌کند و حاکمیت عدل الهی را در جهان برقرار سازد.منبع: www.imammahdi-s.com
نوشته شده توسط :
ریحانه
نظرات دیگران
[ نظر]
بازديدهاي امروز: 5 بازديد
صفحه اصلي
